Skupština Srbije usvojila je na vanrednom zasjedanju Deklaraciju o zaštiti nacionalnih i političkih prava i zajedničkoj budućnosti srpskog naroda, koju je donio Svesrpski sabor 8. juna.
Za Deklaraciju, koja sadrži 49 zaključaka, stavova i ciljeva u cilju očuvanja mira, stabilnosti, nacionalnog, kulturnog i vjerskog identiteta, kao i intenziviranja i produbljivanja saradnje i međusobne zaštite, glasalo je 139 poslanika od 154 prisutnih.

Devet je bilo protiv, nije glasalo šest poslanika, a uzdržanih nije bilo.

Deklaraciju je već 2. jula usvojila Narodna skupština Republike Srpske.

Ovim dokumentom, nastalim zalaganjem predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i predsjednika Republike Srpske Milorada Dodika, preporučeno je institucijama Srbije i Srpske da djeluju jedinstveno da bi se zaustavila asimilacija Srba u regionu i u svijetu.

U Deklaraciji se potvrđuje da je himna „Bože pravde“ svesrpska himna, a da je dvoglavi orao Nemanjića nacionalni svesrpski grb.

Između ostalog, navedeno je i da je Sretenje 15. februar Dan državnosti Srbije i Dan državnosti Republike Srpske koji treba ujedinjeno i zajednički proslavljati, ali i da 9. januar ostaje Dan Republike Srpske.

U ovom dokumentu se izražava pijetet prema svim žrtvama na prostoru bivše Jugoslavije, ali ne podržava rezolucija o Srebrenici, jer je to pokušaj okrivljavanja cijelog srpskog naroda.

Premijer Srbije Miloš Vučević rekao je na početku vanrednog zasjedanja, koje je počelo 23. jula, da Deklaracija Svesrpskog sabora nije prkos, niti inat nego suštinska potreba srpskog nacionalnog bića koju treba predstaviti međunarodnoj zajednici i program za nacionalni spas.

U Deklaraciji se navodi da su Kosovo i Metohiju neotuđivi dio Srbije, da će se čuvati teritorijalni suverenitet i integritet Srbije zagarantovan i međunarodnim pravom i Rezolucijom 1244 UN, da se moraju zaštiti Srbi na Kosovu i Metohiji.

Osuđuje se namjerno stvaranje nepodnošljivih uslova za Srbe, te ističe potreba sprovođenja Briselskog sporazuma i formiranja Zajednice srpskih opština /ZSO/.

Svi se pozivaju na poštovanje slova Dejtonskog sporazuma, te se poručuje da je Republika Srpska jedinstven, nedjeljiv i punopravni subjekat koja samostalno obavlja svoju zakonodavnu, izvršnu i sudsku funkciju u skladu sa Ustavom BiH, Aneksom četiri Dejtonskog sporazuma i čija teritorija ne može da bude otuđena mimo Ustava i zakona Republike Srpske.

Dalje se konstatuje da bi Srbija, u skladu sa statusom potpisnika Dejtonskog mirovnog sporazuma i u skladu sa ovlaštenjima dobijenim od Republike Srpske sporazumom od 29. avgusta 1995. godine, trebalo da internacionalizuje problem urušavanja Dejtonskog sporazuma sa zahtjevom da se primjenjuje u obliku u kojem je od svih i potpisan.

U Deklaraciji se ukazuje da BiH nije jedna, niti jedinstvena izborna jedinica za izbor zajedničkih organa, kao i da BiH isključivo predstavlja tročlano Predsjedništvo na bazi konsenzusa, a ne pojedinci uzurpirajući nadležnosti funkcija koje obavljaju.

Osuđuje se svako nepoštovanje i kršenje Dejtonskog sporazuma i demokratskih procedura u BiH, nametanje zakona, preglasavanje konstitutivnih naroda, prenos nadležnosti sa entitetskog nivoa na centralni nivo.

Smatra se neprimjerenim „postavljanje visokog predstavnika u BiH suprotno Aneksu 10 Dejtonskog sporazuma, te konstantuje da je Dejtonski sporazum „trajno i bitno narušen“ i pozivaju svi međunarodni akteri da se vrate njegovom poštovanju.

Konstatuje se da je Republika Srpska zadovoljna visokim stepenom autonomije definisanim Dejtonskim sporazumom, te da se stoga insistira na sprovođenju tog sporazuma.

Preporučuje se harmonizacija nastavnih planova i programa u obrazovanju u Srbiji i Republici Srpskoj, usaglašavanje zakona i mjera radi povećanja nataliteta, kao i čuvanje porodičnih i tradicionalnih vrijednosti, dodatno ekonomsko zbližavanje, usaglašen plan poljoprivredne proizvodnje, zajednički ekonomski, kulturni, socijalni, sportski i duhovni prostor, objedinjavanje ponuda i plan infrastrukturnih projekata.

Srpska pravoslavna crkva je istaknuta kao jedan od stubova nacionalnog, kulturnog i duhovnog identiteta srpskog naroda, a Deklaracijom je naglašeno da Republika Srpska i Srbija smatraju integracije ka EU kao strateški cilj, kao i da su dosljedni u politici vojne neutralnosti.

U Deklaraciji se ističe potreba srpskog nacionalnog okupljanja i pomirenja, zaustavljanje asimilacije Srba u državama regiona, ali i širom svijeta, zajedničko njegovanje istorijskog pamćenja i čuvanja uspomene na srpske žrtve pale za slobodu u svim ratovima.

Preporučuje se dodatno internacionalizovanje teme stradanja Srba u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, pozdravlja namjera Srbije i Republike Srpske da zajednički izgrade monumentalna spomen-zdanja posvećena očuvanju istine o stradanju Srba u Drugom svjetskom ratu u Donjoj Gradini i Beogradu.

U Deklaraciji se navodi da državni organi srpskog naroda treba da ponude narodima u okruženju sporazum o istorijskom pomirenju, trajnom miru i razvoju.