Udruženje novinara Srbije usvojilo je danas na Godišnjoj skupštini novi Kodeks novinara i novinarki Srbije, koji predviđa nova poglavlja kao što su vještačka inteligencija, društvene mreže, ali i poštovanje dostojanstva kada je riječ o žrtvama nesreća i javnim ličnostima.

Ključne izmjene su u oblasti upotrebe vještačke inteligencije, kao i korištenja sadržaja sa društvenih mreža, pri čemu je navedeno da je u redu koristiti vještačku inteligenciju, ali da je medij u tom slučaju dužan da obavijesti čitaoce da je korišćena, u kom dijelu i obimu.

Sadržaj koji je kreiran posredstvom vještačke inteligencije podliježe uredničkoj kontroli i urednici snose odgovornost za njega, precizirano je u Kodeksu.

Uvršten je i dio koji se odnosi na društvene mreže, a koji novinarima stvara brojne dileme u radu – da li i kada smiju da objavljuju i prenose privatne fotografije i zapise koje su građani objavili na svojim društvenim mrežama, saopšteno je iz UNS-a.

Definisano je da je potrebna saglasnost osobe čije se fotografije i zapisi prenose, osim u slučajevima kada interes javnosti preteže nad pravom na privatnost ili kada ih je ta osoba namijenila javnosti.

Ukoliko se u okviru privatnih podataka i zapisa jedne osobe pominju ili nalaze privatni podaci ili zapisi drugih osoba, novinari su dužni da sakriju njihov identitet, osim u slučaju da i za te osobe interes javnosti preteže nad pravom na privatnost, navodi se u Kodeksu.

Uvedeno je i pravo na zaborav odnosno da urednik medija može ukloniti ime i podatke o ličnosti sa onlajn-medija na zahtjev osobe čija su prava povrijeđena, pod uslovom da objavljivanje tih podataka nije u javnom interesu ili da ne preteže nad zaštitom privatnosti, kao i obaveza kulture njegovanja i poštovanja etike javne riječi.

U poglavlju o nezavisnosti u većoj je mjeri istaknuta nezavisnost novinara od korporativnih interesa – ne samo vlasnika medija, već potencijalnih korporativnih interesa sa strane.

Ranije se Kodeks u ovom dijelu uglavnom odnosio na zaštitu od političkih pritisaka.

Uvedena je i odredba o rodno osjetljivom jeziku, gdje je istaknuto da novinar mora da koristi rodno osjetljiv jezik, da se trudi da ravnomjerno uključi sagovornike različitih grupa relevantnih za temu /rod, etničko porijeklo, starosno doba, seksualna orijentacija/ i da odgovorno pristupa različitostima u društvu.