NATO je izgubio hladnoratovsku svrhu i postao globalna vojna ruka za liberalni međunarodni poredak pod vođstvom Amerike, upozorio je Kristofer Mot, vašingtonski saradnik na Institutu za mir i diplomatiju.
Mot je naveo da se misija NATO-a decentralizovala i izgubila fokus nakon završetka Hladnog rata.
“NATO je odbacio svoju odbrambenu osnovu i ponovo je zamišljen kao organizacija čija je primarna smjernica širenje američke sfere uticaja na globalnom nivou kroz zadiranje u neposredne interesne sfere raznih regionalnih sila”, ukazuje Mot.
On je naveo da retorika i akcije NATO-a, posebno nakon intervencije u Jugoslaviji 1999. godine, signaliziraju namjerni strateški zaokret prema usvajanju globalizovanog programa.
“Ironično, ovo prilično agresivno i maksimalističko preusmjeravanje dovodi u opasnost i temeljne američke nacionalne interese”, ističe Mot.
S obzirom na visoko birokratsku strukturu uspostavljenu odozgo prema dole, dodaje Mot, NATO sa neodobravanjem reaguje na države članice koje pokušavaju da potvrde vlastite interese.
“To se često događa kada te države traže nove minilateralne bezbjednosne aranžmane sa zemljama izvan saveza ili rade zajedno kako bi zaobišle NATO savez i stvorile lokalizovanije alternativne aranžmane”, ukazuje Mot.
Prema Motovoj ocjeni, takvi diplomatski i strateški manevri posebno su opstruisani kada su njihovi ciljevi u suprotnosti sa institucionalnim programom NATO-a.
“Nastojanje da se strateška autonomija relativno moćnih članica NATO-a podredi prioritetima Vašingtona često se postiže kroz neo-Vilsonov pristup, stiče Mot.
On naglašava da se SAD moraju oduprijeti ideološkom iskušenju da dijele svijet na blokove binarnih saveza, koristeći za to “sirene” za neki veliki krstaški, čiji je navodni cilj “sloboda”, “demokratija” ili “civilizacija”.
“Umjesto toga, Amerika bi trebala da ponovo osmisli ili preusmjeri svoje saveze, među kojima je glavni NATO, kako bi bolje odgovorila stvarnosti multipolarnog svijeta.